Afscheid van de patiëntenzorg
Op 23 juli 2022 is het zover: de datum van mijn pensioengerechtigde leeftijd. Ben in 1979 begonnen als fysiotherapeut in het St. Elisabeth Gasthuis in Arnhem. Kreeg al snel patiënten op de IC te behandelen, vaak complexe gevallen. De oplossing was lang niet altijd eenvoudig. Sterk voelde ik de behoefte om mee te kunnen denken, maar ik was ‘maar’ fysiotherapeut. Realiseerde me dat ik geneeskunde moest gaan studeren om een serieuze gesprekspartner te kunnen worden bij het nemen van belangrijke medische beslissingen. Had het geluk dat ik in één keer werd ingeloot. De opleiding fysiotherapie bleek een prima basis!
Longarts
Mijn keuze co-schap heb ik bij de longartsen in hetzelfde ziekenhuis in Arnhem gedaan. Ik vond het geweldig! Na mijn artsexamen (1988) kon ik direct starten met de opleiding tot internist, ook weer in Arnhem. Tijdens deze opleiding ben ik overgestapt naar de opleiding tot longarts in Nieuwegein. Daar kreeg ik de kans om onderzoek te gaan doen onder leiding van prof. dr. Jules van den Bosch. Hij had een database aangelegd met heel veel gegevens van patiënten met een interstitiële longaandoening (ILD). Hij was zijn tijd ver vooruit en realiseerde zich toen al dat je meer kon met ‘big data’. Onder zijn leiding was ik de eerste promovendus in Nieuwegein. Jules van den Bosch was ook pionier op het gebied van de longtransplantaties in Nederland. Ik heb de start van nabij mee mogen maken, de ultieme vorm van geneeskunde op maat. Toen ik bijna klaar was werd ik gevraagd om de ILD-zorg op te komen zetten in Maastricht. Die uitdaging sprak me wel aan. Samen met Jenny Penders † en Marlies Lahaut † heb ik in 2002 de longfibrosepatiëntenvereniging opgericht. In 2005 had ik de eer om benoemd te worden als hoogleraar ILD, na mijn opleider Jules van den Bosch, de tweede in Nederland. Van 2012 tot 2015 heb ik met veel plezier drie jaar in Ede gewerkt. Vooral de afdeling fysiotherapie aldaar heeft een grote bijdrage geleverd aan het belang van een gezonde leefstijl, voeding en bewegen bij mensen met een interstitiële longaandoening, waaronder ook longfibrose.
Terug op het nest
In 2015 mocht ik het ILD Expertisecentrum van het St. Antonius Ziekenhuis, onder leiding van collega prof. dr. Jan Grutters, komen versterken. Daar gebeurde veel op het gebied van ILD, waaronder longfibrose. Al snel voelde ik me daar helemaal op mijn plek. Samen met onder meer emeritus hoogleraar toxicologie en farmacologie Aalt Bast, ook lid van de adviesraad, ben ik verder gegaan met onderzoek. Zo bleken antioxidanten en vitamine K een positieve rol te kunnen spelen bij de behandeling van ILD. Maar ook het belang van herkennen van schade door toxische stoffen en de mogelijke bijwerkingen van geneesmiddelen op de longen hebben ons beider belangstelling en hoe kun je bijwerkingen zoveel mogelijk voorkomen. Zorg op maat. Inmiddels is er een hechte samenwerking met Lareb, het bijwerkingen geneesmiddelen centrum. In 2016 had ik de eer benoemd te worden tot officier in de orde van Oranje-Nassau.
Zorg op maat
Het goed luisteren, de juiste vragen stellen en vooral de patiënt serieus nemen zou een rode draad blijven tijdens mijn werk. Wat mij vooral bijblijft zijn de patiënten die zich kwetsbaar op durfden te stellen. Ze lieten me toe in hun leven en ik mocht ze voor korte of langere tijd begeleiden. Stuk voor stuk unieke mensen met bijzondere verhalen. De problemen niet uit de weg gaand, zoeken naar oplossingen en kijken naar wat er wel kan. Dat heb ik van ze geleerd. De onrechtvaardigheid, soms van het zorgstelsel en uitkeringsinstanties, daar heb ik altijd tegen gevochten. Ik hoop dat het ‘over-’ regelen in de zorg weer wat wordt teruggedraaid en er meer ruimte komt voor wat er echt toe doet: het gesprek, de ontmoeting met de patiënt. Daar mogen geen concessies aan worden gedaan ten koste van de tijd voor bureaucratische administratie. Dat kan anders en moet anders.
Betrokkenheid blijft…
Dankbaarheid overheerst voor de kansen die ik heb gehad en de steun van iedereen met wie ik voor langere of korte tijd heb samengewerkt, zowel nationaal als internationaal.
In 2006 heb ik de ild care foundation opgericht met als doel de ziektebeelden meer bekendheid te geven, patiëntenverenigingen te ondersteunen met voorlichting en onderzoekers te faciliteren en zorg op maat. Daar hoop ik nog een tijdje mee door te gaan! Ik ben en blijf lid van de adviesraad van de longfibrosepatiëntenvereniging. Ook zal ik zal betrokken blijven bij onderzoek aangezien ik ons vak interessant en nog steeds uitdagend vind. Ik bruis nog van ideeën. Persoonlijk vind ik dat er vooral op het gebied van preventie veel te weinig wordt gedaan. Voorkomen is nog altijd beter dan (niet) genezen!
Professor dr. Marjolein Drent, longarts
fotograaf: Geeske Stoker-Dijkman, St. Antonius Ziekenhuis